OSMANLI’DA MEVLÎD KANDİLİ

Perşembe, 28 Mart 2024 09:03 Ahmet Türkan
Yazdır

Mevlîd Kandili’nde Osmanlı Sarayı’nın Küçük Mabeyn dairesinde Kur’ân-ı Kerîm okunması adettendi. Başta padişah olmak üzere Mevlidde bulunacak davetliler için minderler hazırlanır, kandil için çeşitli kişilere davetiyeler gönderilir ve sabahtan itibaren de gelen misafirler bir bir Sultan’a arz olunurdu. Mevlid, önde gelen büyük camilerin baş imamları ve Mızıka-i Hümayun’un güzel sesli müezzinlerinin hazır olması ve padişahın “oturunuz” emriyle başlardı. Bu sırada kadınlar perde arkasından töreni takip ederlerdi. Mevlid okunduğu sırada misafirlere gül suyu dökülerek, gümüş tepsiler içerisinde akide şekeri dağıtılırdı. Mevlidin bitiminin ardından da ikramlar devam eder ve gelenlere süslü sepetler ve kutularla şekerler, şerbetler ve naneli limonatalar verilirdi.

Mevlid Kandili sarayda bu şekilde idrak edilirken saray dışında ise gündüz alay düzenlenir ve bu alay Cuma selamlığından farklı olarak asker sayısı arttırılmış bir şekilde gerçekleştirilirdi. Tıpkı saraydakine benzer şekilde Mevlid gününden önce protokole dâhil devlet adamlarına davetiyeler gönderilir, ne zaman hangi camide bulunacakları bildirilerek davetlilerin tören kıyafetleriyle belirtilen camide bulunmaları sağlanır, yollar meşalelerle ışıklandırılırdı. Mevlid geceleri ev ve dükkânların önlerine kandil asılması ve beş pare top atılması Sultan II. Mahmud devrinden beri adettendi. Saray’daki ikramlar dışarıda da benzer şekilde yapılır askerlere de şekerler, şerbetler ve bahşişler verilirdi.

Sarayda veya camilerdeki bu törenlerden başka hemen her devlet adamının ve zenginin konağında, camilerde, mescidlerde ve halktan kimselerin evlerinde de mevlid okutulmakta idi. Osmanlı’da Mevlid Kandili’nde gerçekleştirilen ve dikkat çekici uygulamalardan biri de (Efendimiz (s.a.v)’in şefaati umularak) hapishanelerdeki bazı mahkûmların affedilmesiydi. Mevlid Kandili sebebiyle yapılan tahkikat neticesinde durumu uygun olan mahkûmlar padişah tarafından affedilerek serbest bırakılırdı.

(Emre Gül, Tarih Dosyası)