KANUNÎ SULTAN SÜLEYMAN HÂN’IN TERFİ İSTEYEN BÂLİ BEY’E CEVÂBI

Cuma, 29 Mart 2024 11:37 Ahmet Türkan
Yazdır

Mohaç Meydan muharebesinde, Macar ordusunu arkadan çevirerek onu tamamen mahv eden Semendire sancak beyi Gazi Bâli bey, kendinde mevcud olan ve sancak beylerinin alâmeti bulunan iki tuğ’un üçe çıkarılmasını rica ederek, pâdişâhtan bir tuğ daha istemiştir. Kânunî, Gazi Bâli beye şu cevâbı vermiştir:

“Yadigârım ve Muhterem Lalam Gazi Bâli Bey! Berhudar olasın, yüzün ak olsun. Bizden bir tuğ dahî arzu eylemişsin. Henüz bir tuğ zamanı değildir. Sana Hz. Peygamber (s.a.v.) fetih tuğunu verdik. Bu ihsân üzerine iyilik olmaz. Bunun şükrünü bilip, yerine getiresin. Bilesin ki bey olmak iki kefeli terazidir. Bir kefesi cennet ve bir kefesi cehennemdir. Bir an adâletle hükmetmek, yetmiş yıllık ibâdetten efdâldir. Âhireti hatırdan çıkarmayasın. Serasker olduğun yerlerde ve hükmünün geçtiği mahallerde, zulüm ve düşmanlık etmekten şiddetle sakınasın. Âhirette bize hitâb olunursa, senin yakana yapışırım. “Ol vilâyetleri kılıcımla fetheyledim!” demeyesin. Memleket, Allâhü Teâlâ hazretlerinindir. Sakınıp, nefsine gurur getirmeyesin. Fetholunan kalenin mal ve erzakını hep Beytülmâl için almışsın. Buna rızâyi hümâyunum yoktur. Beşte birini alıp, geri kalanını İslâm askerine dağıtasın. İslâm askerinin ihtiyarlarını baba, orta yaşlılarını kardeş ve gençlerini oğul bilesin. Babalara hürmet edesin, oğullara şefkât gösteresin. İslâm askerine hiçbir veçhile zorluk çektirmeyesin. Nimeti bol veresin. Eğer hazînen tükenirse buraya bildiresin ki, sana bir iki bin kese göndermekten aczim yoktur. Halkın fakirlerini, büyük vazifelerle rencide ettirmekten şiddetle kaçınasın ki, bizim halkımızı rahat görüp, küffar halkı imrensinler. Meyl ve muhabbetleri bizim tarafa olsun. Bir kimseyi hizmetinde kullandığın zaman da, sakın evvelki hâline îtimat etmeyesin. Çok kimse vardır, elinde fırsat olmadığı zamanda zâhidlik ve iyilik yüzü gösterip, eline fırsat geçtiği zaman Firavun ve Nemrud olur. Ol kimseleri tecrübe edip göresin. Evvelki hâli son hâline uygunsa hizmetinde kullanasın.

İmdi, ey Gazi Bâli Bey! Sana dahî nasihatim odur ki; atın yürüğünü, kılıcın keskinini ve beyin bahadırını saklayasın. Allâhü Teâlâ hazretleri yolunu açık ve kılıcını keskin eyleye ve seni küffâr-ı hâksâr üzerine mansur ve muzaffer eyleye...

(Yeni Rehber Ansiklopedisi, c.11, s.120)