İyi işli kimseye, kötülük uğramaz; kötülük edenin yoluna, iyilik bulaşmaz. Kötülük düşünen baş, kötü yol tutar; akrep gibi deliğinde fazla durmaz. İçinde iyilik düşüncesi yoksa; ha sen, ha taş, farkın olmaz! Güzel huylu dostum, kötüyü taşa benzetmekle hata yaptım. Çünkü taşın, demirin, tuncun bile faydası var. Böylesi kötülerin ölmesi iyidir, bırak gebersin. Her insan, hayvandan iyi ve değerli olamaz. Kötü bir insandansa, vahşi hayvanla yaşamayı yeğlerim. Çünkü kötü insanlar, en vahşi hayvanlardan da alçak ve onursuzdurlar. Yalnızca yemeyi, içmeyi, uyumayı marifet zannedenler, hayvanlardan nasıl daha değerli olabilirler! Yol bilen yaya, yol bilmeyip kılavuzu olmayan atlıdan daha önce varır menziline. İyilik tohumu eken, huzur ve saadet harmanına kavuşur. Ben ömrüm boyunca kötü bir adamın, güzel bir şekilde anıldığını işitmedim.
Örnek Davranışlar Hikayesi
Eğer iyi adamsan ve hak yolunda doğru yürüyorsan, iyilerin nasıl davrandıklarını anlatayım da dinle: Şeyh Şibli bir dükkandan bir torba buğday satın almış, bunu sırtına yükletip ta köyüne kadar taşımıştı. Nihayet evine geldi, çuvalı açıp bakınca ne görse iyi! Tahılın içinde şaşkın şaşkın her yana koşan bir karınca.. . Acıdı ona, geceleyin uyku tutmadı gözleri ve; “Bu zavallı karıncayı yurdundan ayırışım iyi olmadı!” diyerek onu tekrar eski yerine götürdü.
Perişan olanların gönüllerini kurtar ki, felek bir gün seni perişan etmesin.
Allah’ın rahmeti içinde yatsın, o temiz soylu, büyük zat Firdevsi bak ne güzel söylemiş; “Tane çeken bir karıncayı dahi incitme. Çünkü onun da bir canı vardır ve tatlı canlar hoştur.”
Bir karıncanın dahi rahatsız olmasını hoş gören kişinin kalbi kararmış, yüreği taşlaşmıştır. Elini zorbaca, düşkünün kafasına vurma. Bir gün ayağına karınca gibi düşebilirsin. Mum, pervanenin haline merhamet etmedi de ne oldu; meclisin önünde nasıl yandı, gör.
Evet senden zayıflar çok olabilir ama öte yandan senden güçlülerin var olduğunu da hatıradan çıkarma.
Şeyh Sadi-GÜLİSTAN