وداع خطبه سي
بسم اللّه الرحمن الرحيم
"اي انسانلر!
"سوزيمي ايي ديڭله ييڭز! بيلمييورم بلكه بو سنه دن صوڭره سزڭله بوراده بر داها بولوشا ماياجغم!
"انسانلر!
"بوكونلريڭز ناصل مقدس بر كون ايسه بو آيلريڭز ناصل مقدس بر آي ايسه بو شهريڭز (مكه ) ناصل مبارك بر شهر ايسه جانلريڭز ماللريڭز ناموسلريڭزده أويله مقدسدر هر تورلي تجاوزدن قورونمشدر.
"اصحابم!
"محقّق ربڭزه قاووشا جقسڭز. او ده سزي ياپدقلريڭزدن طولايي صورغويه چكه جكدر. صاقين بندن صوڭره أسكي صاپيقلقلره دونمه ييڭز و بربريڭزڭ بوينني اورمه ييڭز! بو وصيتمي بوراده بولونانلر بولونمايانلره اولاشديرسين. اولابيليركه بوراده بولونان كيمسه بونلري داها ايي آڭلايان بريسنه اولاشديرمش اولور.
"اصحابم!
"كيمڭ ياننده بر امانت وارسه اوني همن صاحبنه ويرسين. بيليڭزكه فائضڭ هر چشيدي قالديريلمشدر. اللّه بويله حكم ايتمشدر ايلك قالديرديغم فائض ده عبدالمطلبڭ اوغلي (عموجه م) عباسڭ فائضيدر. لكن آنا پاره ڭز سزه عائددر. نه ظلم ايديڭز نه ده ظلمه اوغراييڭز.
"اصحابم!
"دقت ايديڭز جاهليه دن قالمه بتون عادتلر قالديريلمشدر، آياغمڭ آلتنده در. جاهليه دورنده كودولن قان دعوالري ده تمامًا قالديريلمشدر. قالديرديغم ايلك قان دعواسي عبدالمطلبڭ طوروني اياس بن رابعه نڭ قان دعواسيدر.
"اي انسانلر!
"محققكه شيطان شو طوپراغڭزده كنديسنه طاپينمقدن تمامًا اميدينى كسمشدر. فقط سز بونڭ
طيشنده اوفاق تفك ايشلريڭزده اوڭا اويارسه ڭز بوده اوني ممنون ايده جكدر. دينڭزي قورومق ايچون بونلردن ده صاقينيڭز.
"اي انسانلر!
"قادينلرڭ حقلريني كوزتمه ڭزي و بو خصوصده اللّٰهدن قورقمه ڭزي توصيه ايد رم. سز قادينلري اللّٰهڭ امانتي اولارق آلديڭز و اونلرڭ ناموسني كنديڭزه اللّٰهڭ امري ايله حلال قيلديڭز. سزڭ قادينلر أوزرنده حقڭز قادينلرڭ ده سزڭ أوزريڭزده حقي واردر. سزڭ قادينلر أوزرنده كي حقڭزي؛ ياتا غڭزي هيج كيمسه يه چيگنتمه ملري، خوشلانماديغڭز كيمسه لري اذنڭز اولمدقجه أولريڭزه آلمامه لريدر. اگر كلمسنه مساعده ايتمه ديگڭز بر كيمسه يي أويڭزه آليرلرسه اللّٰه سزه اونلرڭ ياتاقلرنده يالڭز بيراقمه ڭزه و داها اولمازسه خفيفجه دوگوب صاقينديرمه ڭزه اذن ويرمشدر. قادينلرڭ ده سزڭ أوزريڭزده كي حقلري مشروع عرف و عادته كوره ييه جك و كييه جكلريني تأمين ايتمه ڭزدر.
"اي مؤمنلر!
"سزه ايكي امانت براقييورم اونلره صاريلوب اويدقجه يولڭزي هيج شاشيرمازسڭز. او أمانتلر اللّٰهڭ كتابي قرآن كريم و پيغمبرڭ (ع ص م) سنتيدر.
"مؤمنلر!
"سوزيمي ايي ديڭله ييڭز و ايي بلله ييڭز! مسلمان مسلمانڭ قردا شيدر و بويله جه بتون مسلمانلر
قرداشدرلر. بر مسلمانه قردا شنڭ قاني ده مالي ده حلال اولماز. فقط مالني كوڭل خوشلغي ايله ويرمشسه او باشقه در.
"اي انسانلر!
"جناب حق هر حق صاحبنه حقنى ويرمشدر. هر انسانڭ ميراثدن حصه سني آييرمشدر. ميراثجي يه وصيت ايتمه يه لزوم يوقدر. چوجق كيمڭ دوشگنده طوغمشسه اوڭا عائددر. زنا ايدن كيمسه ايچون محروميت واردر.
باباسندن باشقه سنه عائد صوي ادعا ايدن صويسز ياخود افنديسندن باشقه سنه انتسابه قالقان كوله اللّٰهڭ ملكلرينڭ و بتون انسانلرڭ لعنتنه اوغراسين. جناب حق بو كبي انسانلرڭ نه توبه لريني نه ده عدالت و شهاد تلريني قبول ايد ر.
"اي انسانلر!
"ربڭز بردر. باباڭز ده بردر. هپڭز ادمڭ چوجوقلريسڭز، ادم ايسه طوپراقدندر. عربڭ عرب
اولمايانه عرب اولمايانڭ ده عرب أوزرينه أوستونلگي اولمديغي كبي؛ قيرميزي تنلينڭ سياه أوزرينه سياهڭ ده قيرميزي تنلي أوزرنده بر أوستونلگي يوقدر. أوستونلك آنجق تقواده اللّٰهدن قورقمقده در. اللّٰه ياننده اڭ قيمتلي اولانڭز اوندن اڭ چوق قورقانڭزدر.
"اعضاسي كسيك سياهي بر كوله باشڭزه آمر اولارق تعيين ايديلسه سزي اللّٰهڭ كتابي ايله اداره ايد رسه اوني ديڭله ييڭز و اطاعت ايديڭز. "صوچلي كندي صوچندن باشقه سي ايله صوچلاناماز. بابا اوغلنڭ صوچي أوزرينه اوغلي ده باباسنڭ صوچي أوزرينه
صوچلاناماز.
"دقت ايديڭز! شو دورت شيئي كسينلكله ياپما ياجقسڭز:
اللّٰهه هيچ بر شيئي اورتاق قوشماياجقسڭز.
اللّٰهڭ حرام و طوقونولماز قيلديغي جاني حقسز يره ئولديرمه يه جكسڭز.
زنا ايتمه يه جكسڭز.
خيرسزلق ياپماياجقسڭز...
" لا اله الا اللّٰه ديينجه يه قدر اونلرله جهاد ايتمك أوزره امر اولوندم. اونلر بوني سويله دكلري
زمان قانلريني و ماللريني قورومش اولورلر. حسابلري ايسه اللّٰهه عائددر."!
انسانلر!
"يارين بني سزدن صوراجقلر نه دييه جكسڭز؟"
صحابۀ كرام هپ بردن شويله ديديلر:
"اللّٰهڭ ايلچيلگني ايفا ايتديڭز وظيفه ڭزي حقيله يرينه گتيرديڭز بزه وصيت و نصيحتده بولونديڭز دييه شهاد ت ايد رز!"
بونڭ أوزرينه رسول اكرم افنديمز (ص ع و) شهاد ت پارما غني قالديردي صوڭره ده جماعتڭ أوزرينه چويروب اينديردي و شويله بويوردي:
"شاهد اول يا رب! شاهد اول يا رب! شاهد اول يا رب!"